ഹംസ നദിയും ശാസ്ത്രജ്ഞൻ വലിയ മന്നത്തൽ ഹംസയും

ഹംസ നദി (Rio Hamza) എന്നത് ദക്ഷിണ അമേരിക്കയിലെ ഒരു ആന്തരിക ജലശ്രോതസ്സാണ്, ബ്രസീലിനും പെറുവിനും കീഴിലുള്ള ഭൂഗർഭ ഭാഗത്ത് നിന്ന് സാവധാനത്തിൽ ഒഴുകുന്നു. ഇതിന് ഏകദേശം 6,000 കിലോമീറ്റർ നീളവും 200 മുതൽ 400 കിലോമീറ്റർ വരെ വീതിയുമുണ്ട്. ഇത് ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 4 കിലോമീറ്റർ താഴെയുള്ള ഗുഹിതലങ്ങളിൽ ഒഴുകുന്നു.

2011-ൽ റിയോ ഡി ജനീറോയിൽ നടന്ന ജിയോഫിസിക്കൽ സൊസൈറ്റിയുടെ സമ്മേളനത്തിൽ ആണ് ഈ നദിയുടെ കണ്ടെത്തൽ ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചത്. ഹംസ നദി ആമസോൺ നദിയുടെ വഴിയെ തന്നെ ഒഴുകുമ്പോഴും അവ തമ്മിൽ ഗണ്യമായ വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്. ആമസോൺ ഉപരിതലത്തിലൂടെ ശക്തമായ ഒഴുക്കോടുകൂടി ഒഴുകുമ്പോൾ, ഹംസ വളരെ മന്ദഗതിയിലാണ് സഞ്ചരിക്കുന്നത്—അത് സെക്കൻഡിൽ 1 മില്ലിമീറ്ററിൽ താഴെ മാത്രമാണ്.

ഭൂകമ്പ സംവേദന ഉപകരണങ്ങളും ബ്രസീലിലെ 241 എണ്ണക്കിണറുകളുടെ ആഴത്തിലുള്ള താപനില പരിശോധനകളും ഉപയോഗിച്ചാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഈ നദിയുടെ സാന്നിധ്യം സ്ഥിരീകരിച്ചത്. ഈ ഗൂഢനദിയുടെ ഒഴുക്ക്, ആമസോണിന്റെ മൊത്തം ഒഴുക്കിന്റെ 3% മാത്രമാണ്. അതിനാൽ തന്നെ ഇത് ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി അപൂർവമായ ഒരു ജലവിതരണ സംവിധാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

വലിയ മന്നത്തൽ ഹംസ ഒരു പ്രമുഖ ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനാണ്, അദ്ദേഹം ഭൗമഭൗതികശാസ്ത്രത്തിൽ സുപ്രധാന ഗവേഷണങ്ങൾ നടത്തി. ബ്രസീലിലെ നാഷണൽ ഒബ്സർവേറ്ററിയിൽ (National Observatory of Brazil) നാല് പതിറ്റാണ്ടിലേറെയായി സേവനം അനുഷ്ഠിച്ച അദ്ദേഹം, ഭൂഗർഭ ജലശ്രോതസ്സുകളുടെ പ്രവൃത്തിയും ഭൂമിയുടെ ആന്തരിക ഘടനയും സംബന്ധിച്ച നിരവധി പഠനങ്ങൾ നടത്തി.

നദിയെ കണ്ടെത്തിയ ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടത്തിയ പഠനങ്ങൾ ആമസോൺ താഴ്‌വരയിലെ ജലചരിത്രത്തിന്റെ ദിശയും വ്യത്യാസങ്ങളും വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഹംസ നദിക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരാണ് നൽകപ്പെട്ടത്, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനകളെ ആദരിക്കാൻ വേണ്ടി ഉണ്ടായതാണെന്ന് ബ്രസീലിയൻ ഗവേഷകർ വ്യക്തമാക്കുന്നു.

വലിയ മന്നത്തൽ ഹംസയുടെ പ്രവൃത്തികൾ, ജിയോഫിസിക്സ് (geophysics) മേഖലയിൽ ശ്രദ്ധേയമായ സംഭാവനകളാണ്. ജലശ്രോതസ്സുകളെ കുറിച്ചുള്ള പുതിയ കണ്ടെത്തലുകൾ കൊണ്ട് അദ്ദേഹം പരിസ്ഥിതിശാസ്ത്രത്തിന് നിർണ്ണായകമായ സംഭാവന നൽകിക്കൊണ്ടിരിന്നു.

ഹംസ നദിയുടെ കണ്ടെത്തൽ ജലശാസ്ത്രത്തിന്റെയും ഭൂഗർഭപരിശോധനകളുടെയും ഭാവിയെ സ്വാധീനിക്കുന്ന വലിയ നേട്ടമാണ്. ഇത് ഭൂഗർഭ ജലവിതരണ സംവിധാനങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനം മനസ്സിലാക്കുന്നതിനും, ഭൗമ ഉപരിതലത്തിന്റെ മാറ്റങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കുന്നതിനുമുള്ള വാതായനമാണ്. ഇതിനെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ ഭാവിയിൽ കൂടുതൽ നിർണായകമായ കണ്ടെത്തലുകൾക്ക് വഴിയൊരുക്കുമെന്നാണ് ശാസ്ത്രലോകം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.

അടുത്ത കാലത്തോളം അപരിചിതമായിരുന്ന ഭൂമിയിലെ ആന്തരിക ജലപ്രവാഹങ്ങളെയും അവയുടെ സമ്പത്തിക, പരിസ്ഥിതി പ്രാധാന്യങ്ങളെയും ചർച്ച ചെയ്യുമ്പോൾ, വലിയ മന്നത്തൽ ഹംസയുടെ ഗവേഷണങ്ങൾ ഉന്നതമായ ഒരു സ്ഥാനം കരസ്ഥമാക്കുന്നു.